Παλιοί άνθρωποι με νέες ζωές

Δημοσίευση στο www.all4fun.gr

Γυρνούσα στην Αθήνα από τη Νέα Αγχίαλο κοντά στο Βόλο μόνος με τ’ αυτοκίνητο. Δε μπορούσα να «πιάσω» σταθμούς στο ραδιόφωνο κι έτσι έψαξα για κάποιο cd. Στα χέρια μου, δεν ξέρω πως, βρέθηκε ένα cd με ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη, τα οποία διάβαζε ο Δημήτρης Μαλαβέτας.

Η φωνή του Μαλαβέτα ήταν όντως συναρπαστική, αλλά η ποίηση του Καβάφη, σφήνωνε στο μυαλό μέσα κι ακουγόταν, όπως το νερό όταν γεμίζει ένα μπουκάλι και πάει να το ξεχειλίσει. Έφτασε το cd στο τελευταίο ποίημα.

Η «Ιθάκη». Στο σχολείο κι αργότερα στη σχολή και στην εφημερίδα, μας έλεγαν, πως δεν υπάρχει παρθενογένεση. Δηλαδή, όλα έχουν ειπωθεί, όλα έχουν γραφτεί. Απλά, εμείς δουλεύουμε τα κείμενά μας επάνω σε φόρμες που ήδη υπάρχουν και αλλάζουν είτε οι πρωταγωνιστές, τα σενάρια, η ατμόσφαιρα, οι εποχές.

Αυτό το ποίημα, είναι πράγματι τόσο συγκλονιστικό, που ίσως να έχει καταφέρει να γίνει εξίσου διάσημο με την μητρική του φόρμα της Οδύσσειας.  Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι που η φωνή που το απήγγειλε έφτασε σε ένα σημείο, που κάτι ήχησε σαν καμπάνα μέσα στο μυαλό μου.

«… τες καλές πραμάτειες ν’ αποκτήσεις, σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κι έβενους, και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής, όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά…».

Όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά. Όσο μπορείς πιο άφθονα. Γιατί άραγε τέτοια βιασύνη από τον ποιητή; Γιατί τόση ανάγκη πια για μυρωδικά;

Μα, η  ηδονή της ζωής είναι πολύ μικρή για να μην πάρεις… μυρωδιά.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, έπειτα από πρωτοβουλία κάποιων παλιών συμμαθητών κάναμε ένα reunion. Είδα, παλιούς φίλους, συμμαθητές, καθηγητές, ας μου επιτραπεί να τους χαρακτηρίσω χωρίς να με παρεξηγήσουν, παλιούς ανθρώπους με νέες ζωές στα χέρια τους. Ο χρόνος έτρεξε επάνω σε όλους μας περίπου σαν τον Γιουσέιν Μπολτ. Αυτό, όμως, δεν είναι για να μας θλίβει. Κάθε άλλο. Η χαρά του να έχεις ζήσει τη ζωή και να γυρνάς σε μια διασκεδαστική βραδιά πίσω στα παλιά, είναι σαν να κερδίζεις ένα βραβείο σε κάποιο διαγωνισμό για το μέχρι τώρα έργο σου. Η χαρά είναι πως είναι όλοι τους εκεί με ανοιχτές τις αγκαλιές τους. Σαν να επιστρέφεις στην Ιθάκη σου. Χαρούμενος, εξαντλημένος και φορτωμένος από… μυρωδικά. Δεν λέγεται πως η πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια;

Το καλό της όλης υπόθεσης είναι πως κι όλοι οι υπόλοιποι κουβαλούσαν επάνω τους το ίδιο φορτίο, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο. Κανείς δεν ρώτησε αν είσαι πλούσιος ή, φτωχός, κανείς δε ρώτησε τι αμάξι έχεις, κανείς δεν ρώτησε αν μένεις στο ενοίκιο ή, έχεις δικό σου σπίτι. Πόσα λεφτά βγάζεις ή, αν πεινάς. Κανείς δεν ρώτησε για τα σεντέφια, τα κοράλλια, τα κεχριμπάρια και τους έβενους που είχες ή, δεν είχες αποκτήσει. Όλοι ρωτούσαν για τα μυρωδικά.

«Πόσο χαίρομαι που είσαι καλά.., Δεν άλλαξες καθόλου.., Ψήλωσες.., Ακόμα έχεις εκείνο το χαμόγελο.., θυμάσαι τότε που…»

Τα μυρωδικά δεν τα βλέπει κανείς. Τα κουβαλάς επάνω σου θες, δεν θες. Είναι αυτά που σε χαρακτηρίζουν πια. Ανδρώθηκες, θέριεψες σε έκαναν έναν άλλον άνθρωπο από εκείνο το παιδί του διπλανού θρανίου. Ακόμα και τη στιγμή που θα ανοίξεις το στόμα σου να ξεστομίσεις μια κουβέντα, από τον τρόπο που θα κάτσεις στην καρέκλα για να φας, ως τον τρόπο που θα τσουγκρίσεις το ποτήρι σου με τους άλλους ή, θα κοιτάξεις τον άλλον μέσα στα μάτια. Απλόχερα.

Σε όλα, λοιπόν, τα μάτια τριγύρω εκείνη τη βραδιά υπήρχε ξέχειλη η συγκίνηση, που οι παλιοί άνθρωποι με τις νέες ζωές ακουμπούσαν διακριτικά από αγάπη ο ένας τον άλλον, έπαιρναν κι έδιναν φιλιά, που δεν ήθελαν να σηκωθούν από το τραπέζι για κανέναν λόγο, που άνοιξαν τις ψυχές τους και πάλι ο ένας στον άλλο, γιατί ξαναβρήκαν κάτι από εκείνη την παιδική αθωότητα. Η μεγαλύτερη ηδονή των μυρωδικών είναι η χαρά. Αυτό ποτέ δεν πρέπει να το ξεχάσουμε. Αυτό είναι το ηδονικό μυρωδικό του ποιητή. Η απλόχερη χαρά που σκορπίζεται τριγύρω μας. Η μυρωδιά της.

Μόλις προχθές, σε μια κουβέντα που είχα με έναν υπέροχο καινούργιο άνθρωπο, της είπα πως, «όλοι οι άνθρωποι είναι… άγγελοι».

Μη βιαστείτε να με «κράξετε». Μπορεί εσείς τους αγγέλους να τους φαντάζεστε με φτερά, ή ντυμένους στα λευκά, ή καλούς και κακούς. Ποιος ξέρει; Πάρτε, όμως, τη ρίζα της λέξης.

Αγγέλλω. Αναγγέλλω κάτι. Μεταφέρω ένα νέο, μια είδηση.

Όλοι οι άνθρωποι που μπλέκονται στη ζωή μας, παλιοί και νέοι, όλοι, μα όλοι κάτι έχουν να μας πουν. Γι’ αυτό είναι «Άγγελοι». Να σας διηγηθώ σε αυτό το σημείο μια μικρή παράξενη ιστορία που συνέβη κάμποσα χρόνια πριν.

«Σε κάποιο γάμο, ένας γνωστός, δεινός χορευτής στους παραδοσιακούς χορούς, αρνούνταν πεισματικά να χορέψει, λόγο κακοκεφιάς όπως έλεγε, παρά τα παρακάλια της φίλης του και ολόκληρης της παρέας του . Η φίλη του ζήτησε από τον τύπο που έβαζε μουσική την <Παπαλάμπραινα> για να χορέψει ο… κακόκεφος. Τότε ο τύπος της αρνήθηκε, δικαιολογούμενος πως σε κάποιον άλλο γάμο κάποιος που το χόρεψε έπεσε ξερός και πέθανε. Το ‘χε σε κακό.Ότι,δήποτε άλλο, όμως όχι αυτό. Το παζάρι και με τους δύο από μέρους της κοπέλας συνεχίστηκε και τελικά τους έπεισε. Και τότε συνέβη αυτό που συμπεράνατε όλοι σας. Ο φίλος της πέθανε επάνω στον χορό».

Τραγική ιστορία, αλλά αληθινή. Άγγελοι που μιλούν και κανείς δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς λένε. Δεν ακούμε.

 Αυτό, για μένα, είναι το μυστικό της ζωής. Η, καλύτερα του Ευ ζην. Οι μυρωδιές των ανθρώπων. Δύσκολο να ανακαλυφθούν σήμερα με αυτά που όλοι περνάμε, θα μου πει κάποιος. Μπα! Ούτε καν προσπαθούμε, θα του απαντήσω. Εγωισμός, υπεράνω όλων. Και δεν προσπαθούμε γιατί απλά δεν θέλουμε. Έχουμε τις δυσκολίες μας, τα βάσανά μας, τις οικογένειές μας. Που καιρός τώρα για… μυρωδικά.

Αν κάνετε τη βόλτα σας μακριά από τα φώτα της πόλης, θα γνωρίσετε ανθρώπους που η καθημερινότητά τους είναι γεμάτη με μυρωδικά. Διαμορφώνουν το χαρακτήρα τους και χτίζουν την ψυχή τους ολόκληρη πάνω σε απλή χειραψία. Και μόνο ο τρόπος που θα σφίξουν το χέρι, ίσως όλους εμάς να μας ξενίσει. Το ξέρετε. Το γνωρίζετε όλοι σας. Το έχετε νιώσει.   

Όπως μας ξενίζει όταν άνθρωποι οι οποίοι θέλοντας και μη είχαν κοινές ζωές, ίσως σε κάποιο σχολείο ή, σε κάποια γειτονιά, σε κάποια δουλειά ακόμα, είναι αδύνατον να ξεχάσουν εκείνη την μυρωδιά που μόνο εκείνοι έχουν νιώσει. Τους μυρίζει για πάντα. Η ηδονή της μυρωδιάς της χαράς, όπως τότε. Όπως τότε; Κι αν το τότε είναι σήμερα; Γιατί όχι; Γιατί να μην είναι σήμερα; Γιατί να μην είναι και αύριο; Και μεθαύριο και πάντα.

 Ευχαριστώ τους φίλους μου για το reunion ανυπομονώ να τους ξαναδώ όλους.  

Διάολε, θα χάσουμε τίποτε, αν το δοκιμάσουμε και κάτω από τα φώτα της πόλης μας; Τι να θέλει τελικά αυτή η ριμάδα η ζωή μας; Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και… βάλτε εσείς ό,τι νομίζετε.